04 Eylül 2016

Kali Linux - Bölüm-6: Manuel Sayfaları (Man Pages)

Manuel Sayfaları (man pages)

Man page’leri Unix ve Unix’in mirasçısı olan Linux’un en güzel yanlarından birisi. Biraz tarihçesinden bahsetmek gerekirse ilk iki yıl Unix projesi ile ilgili hiçbir dokümantasyon yapılmamış. İlk man page’leri proje ekibi yöneticisinin (Doug McIlray) zorlamasıyla Unix’in ilk geliştiricilerinden Dennis Ritchie ve Ken Thompson tarafından yazılmış.
Bu tarihten itibaren de Unix üzerinde geliştirilen tüm uygulamalar ve diğer kaynaklar için man page’leri geliştirilir olmuş.


Manuel sayfalarında genellikle bulunan bölümlere şunlar örnek verilebilir:
  • NAME: Komut veya fonksiyonun adı ve tek satırlık tanımıdır.
  • SYNOPSIS: Komutlar için komutun nasıl çalıştırılacağı ve hangi komut satırı opsiyonları ile çalıştırılabileceğinin açıklandığı alandır. Program fonksiyonları için fonksiyonların aldığı parametrelerin listesi ve fonksiyon tanımını içeren başlık (header) dosyasının adını içerir.
  • DESCRIPTION: Komut veya fonksiyon hakkındaki detaylı açıklama metnidir.
  • EXAMPLES: Her komut için bulunmamakla birlikte komutun kullanımı hakkında örnekler barındıran bu bölüm kullanıcının komutu hızlı biçimde kullanmaya başlamasını kolaylaştırır.
  • SEE ALSO: Komutla veya fonksiyonla ilgili diğer komutlar, fonksiyonlar, dosyalar v.d. bilgileri içerir.
Manuel dosyalarının başlık alanının yanında parantez içinde bir rakam görünür:



Yukarıdaki 2 örnekten birincisinde “passwd” adının yanında (1) ikincisinde ise (5) rakamı görünüyor. Bunun nedeni “passwd” adının hem bir komut adı olması, hem de bir dosya adı olması ve man page’lerin farklı kategoriler altında sınıflandırılması. Bu görülen rakamlar da ilgili kategorilerin numaraları.
Man page kategorileri aşağıdaki gibidir:
  • 1 – Genel komutlar
  • 2 – Sistem çağrıları (system calls)
  • 3 – C standart kütüphanesinde bulunan fonksiyonlar
  • 4 – Özel dosyalar (genellikle /dev dizini altında bulunan cihaz dosyaları) ve sürücüler
  • 5 - Dosya formatları
  • 6 – Oyunlar ve ekran koruyucular
  • 7 – Çeşitli kaynaklar
  • 8 – Sistem yönetim komutları ve işletim sistemi servisleri (daemons)
Eğer birden fazla kategorilerde bulunan bir kelime aranırsa “man 3 printf” formatında, manuel dosyası kategori bilgisi de belirtilerek görüntülenmelidir.
“man” komutu ayrıca bir anahtar kelime ile aramayı da destekler. “man –k aramakelimesi” formatında kullanılan bu durumda arama kelimesi komut adı ve kısa açıklama satırında görünen tüm başlıklar listelenir :

<<Önceki Bölüm                                                                                               Sonraki Bölüm>>